کاربرد چوب در معماری
یکی از راه هایی که می توان فضاهای مطبوع و آرام بخشی را در خانه ایجاد کرد، استفاده از مصالح و موارد طبیعی چوب در ساخت خانه است. چوب که یکی از اولین مصالح مورد استفاده ی بشر در ساخت خانه بوده است، در سالیان اخیر دوباره مورد توجه معماران و مهندسان قرار گرفته است و از آن در ساخت بخش های متفاوت خانه استفاده می کنند.
باید بدانید که چوب به دلیل ساختاری که دارد، خاصیت ارتجاعی بیشتری نسبت به سنگ، سیمان، بتن و سایر مصالح مورد استفاده در ساختمان دارد و به همین دلیل در صورتی که از آن به عنوان کف پوش استفاده شود، میزان امنیت را برای سالمندان و کودکان بالاتر می برد.
چوب که یکی از ابتدایی ترین و قدیمی ترین مصالح طبیعی است که بشر در طول تاریخ از آن بهره برده است، چوب تنها مصالح ساختمانی است که از منابع قابل تجدید به دست می آید و از مصالح خوبی برای مناطق زلزله خیز کاربرد بسیاری دارد.
نقش چوب در معماری
اگر به تاریخ علاقه مند بوده اید و آثار به جا مانده از داریوش در شهر شوش توجه کرده باشید می بینید که چوب در دوران قدیم چقدر با ارزش بوده و چه کارایی هایی داشته است. داریوش در بناسازی شهر شوش از چوب استفاده کرده و در شهر آپادانا در دوره ی هخامنشی یان چوب را برای استفاده ی کاربردی و تزئینی استفاده می کردند. در دوران مادها قسمتی از یک نقش برجسته، درباره ی ماد در حال حمل یک صندلی چوبی مشاهده می شود که مربوط به سده ی پنجم پیش از میلاد است.
کاربردهای چوبی
از جمله مهمترین کاربردهای چوبی می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم: استفاده از چوب در ساخت مصنوعات چوبی، استفاده از چوب برای اعضای باربر، استفاده از چوب برای کارهای کمکی در ساخت و ساز، مثل قالب سازی، چوب بست و... برای استفاده ی مهمتر از چوب ها باید مواردی مثل: جهت الیاف چوب، مقدار رطوبت، نوع چوب، محل رویش، پهنی دایره ی سالانه، درجه ی حرارت، تعداد گره های روی چوب، شرایط نمونه گیری، شرایط لحظه ای آزمایش و دستورالعمل آزمایشی را در نظر بگیریم.
تاریخچه ی چوب در معماری
طبق مطالعات مردمان بومی شمال ایران، که قرن ها قبل از مهاجرت آریایی ها در ایران زندگی می کردند، در حدود ۴۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، چوب را در کلبه سازی به کار می بردند و در زمان هخامنشیان شواهد نشان می دهد که در آن زمان جنگل و چوب برای هنرمندان کاملا ارزش داشته است به همین دلیل، درختکاری فقط از نظر تولید چوب اهمیت داشته است.
استفاده از چوب در امور ساختمانی و معماری در دوره ی هخامنشیان به طور فوق العاده ترقی کرد. در دوره ی ساسانیان از چوب برای قاب سازی طاق و گنبد استفاده می کردند. از قدیمی ترین آثار چوبی بعد از اسلام، دو ستون چوبی و قطعه ای خاتم کاری است که در ناحیه ی ترکستان غربی کشف شده و متعلق به قرن سوم هجری قمری یا نهم میلادی است.
در دوران قبل از اسلام قطعات بزرگ چوبی به عنوان بخشی از ساختمان به کار رفته است. در کل مهمترین وسایلی که در اوایل اسلام با چوب ساخته شده است، عبارتند از: درب و پنجره و ابزار آلات صنعتی و کشاورزی.
ویژگی رنگ ها در چوب
اصولا چوب ها چون از درختان تهیه می شوند؛ بیشتر آنها به رنگ کرم و قهوه ای هستند، خود رنگ قهوه ای دارای طیف رنگ های مختلفی مثل خرمایی، خاکی، فندوقی، نسکافه ای و... می باشند که هر کدام از این رنگ ها ویژگی های خاص خودشان را دارند.
از لحاظ علم انرژی درمانی قهوه ای سمبل رویش تکامل است و یکی از عناصر پنجگانه ی انرژی چوب است که از زمین می روید و به آسمان قد می کشد و دارای حال و هوای گرم است و می توانیم در تمامی قسمت های مختلف یک فضا اعم از اداری، مسکونی و تجاری و در فضای جنوبی و آفتابگیر می توانیم از چوب به رنگ قهوه ای تیره استفاده کنیم.
قهوه ای نماینده ی طبیعت در فضای ما است و با استفاده از آن در فضای خودمان همیشه تازگی و طراوت را همراه داریم و توصیه می شود در رنگ آمیزی از رنگ های قهوه ای به جای مشکی استفاده شود.
طراحی داخلی و دکوراسیون با چوب
از دیگر کاربرد چوب در معماری، استفاده از آن در طراحی داخلی و دکوراسیون است. از چوب برای ایجاد روح و فضای خانه استفاده می کنند. چوب با توجه به خواصی مانند رنگ، زیبایی آکوستیک بودن، عایق مناسب حرارت، قدرت شکل پذیری و موارد دیگر می تواند یک متریال مناسب برای طراحی داخلی و دکوراسیون باشد.
همانطور که اشاره شد، خانه ی چوبی، دیوارهای چوبی، کف پوش و دیوار پوش های گوناگونی از چوب های متفاوتی می سازند که همه ی آنها به نوبه ی خود می توانند زیبا باشند. یکی دیگر از مزایای چوب در طراحی داخلی و دکوراسیون، وزن سبک آن نسبت به بسیاری از متریال های مشابه است.
همین مورد سبب می شود تا علاوه بر اینکه روح را به فضای خانه تزریق کنیم، بار مرده ی اضافه ای را به خانه تحمیل نکنیم تا بر ساختمان تاثیر منفی گذاشته نشود.
این روزها در تمام خانه ها، تقریبا ت وسایل چوبی وجود دارد؛ از مبلمان اداری گرفته تا ساخت کابینت، کمد، جاکفشی، وسایل تزئینی، و در اتاق ها و حتی ساخت میز اداری، ساخت پارتیشن اداری و ساخت کمد بایگانی در شرکت ها بیشتر چوبی است. بسیاری از طراحان و معماران برای افزودن بر مقاومت این گونه لوازم مخصوصا لوازمی که در آشپزخانه استفاده می شوند، مانند کابینت ها، بر روی چوب آنها روکشی از جنس مواد دیگر که در برابر رطوبت و حرارت مقاومتر هستند می کشند تا میزان مقاومت چوب ها را بیشتر و بالاتر ببرند.
کاربرد چوب در معماری، دیوار پوش و کفپوش ها
از دیگر کاربردهای چوب در معماری ساخت دیوار پوش و کف پوش است. برای ساخت این قطعات در کارخانه های مربوط به چوب را به صورت قطعات و پنل هایی با ابعاد مشخص تولید می کنند و تنها کافی است که در محل مورد نظر آنها را نصب کرده و به هم بچسبانند تا سطحی یکدست، زیبا و چوبی ساخته شود.
این کف پوش ها و دیوار پوش ها به دلیل اینکه از چوب واقعی ساخته می شوند، زیبایی و جذابیت آنها را در خو دارند و می توانند یک خانه را لوکس تر و جذابتر کنند. این مدل ها را به گونه ای می سازند که مقاومت بیشتری در برابر عوامل مختلف محیطی داشته باشند تا بتوان از آنها برای مدت بیشتری سود برد.
بسیاری از معماران و طراحان، مخصوصا طراحان دکوراسیون داخلی از کف پوش و دیوار پوش چوبی برای افزودن بر زیبایی خانه ی خود استفاده کنند.
سخن آخر: چوب به عنوان مصالحی مناسب در خدمت معماری قرار دارد. بناهای چوبی علاوه بر اینکه در زمان بهره برداری به علت کاهش سوخت، اثرات کمتری بر محیط زیست می گذارند و به راحتی قابل بازیافت بوده و ضایعاتی در طبیعت نخواهند داشت. قطعات ساختمان های چوبی تا ۸۰ درصد قابل بازیافت و استفاده ی مجدد دارند و سایر ضایعات ساختمان های چوبی نیز در ساخت کاغذ، تخته های فشرده و نئوپان استفاده می شوند.
چوب به دلیل تجدیدپذیر بودن تنها ماده ای است که در آینده ی معماری و ساختمان سازی نقش تعیین کننده ای دارد. محصولات چوبی بسیار متنوعی امروزه در معماری مورد استفاده قرار می گیرند. این روزها اگر سری به فروشگاه های فروش این نوع محصولات چوبی بزنید با تنوع بسیار مناسبی از طرح ها و رنگ ها مواجه می شوید که می تواند جوابگوی سلیقه ی تمام افراد مشکل پسند باشد.
